جلبک دریایی چیست؟
جلبک های دریایی گروهی از گیاهان آبزی هستند که عمدتاً در اقیانوسها، دریاچهها و برکهها یافت میشوند یا بهصورت آزمایشگاهی پرورش داده میشوند. این موجودات سادهترین ارگانیسمهای کلروفیلدار و اغلب آبزیاند. جلبک دریایی بر اساس ویژگیهایی همچون رنگدانهها، مواد ذخیرهای، شکل کلروپلاست، ظاهر و تاژک (سلولهای بلند و کشیدهای که موجب حرکت جلبکها میشود) طبقهبندی شده و شاخههای متعددی را شامل میشوند، از جمله جلبکهای سبز، سبز-آبی، سبز-زرد، قرمز و قهوهای.
از گذشته تاکنون، مهمترین نقش جلبکها در طبیعت، فعالیت فتوسنتزی آنها بوده است. این موجودات با تولید اکسیژن و مواد آلی در اکوسیستمهای آبی، به بقای سایر موجودات آبزی کمک میکنند.
انواعجلبک دریایی و فواید آن برای تقویت رشد گیاهان و بهبود خاک کشاورزی
1.جلبکهای کِلپک (کِلپک) از رایجترین جلبکهای موجود در بازار هستند که سرشار از عناصر غذایی بوده و میزان هورمون و شبههورمون کمتری دارند. بااینحال، به دلیل مقرونبهصرفه بودن، بازدهی مناسب و نقش آنها بهعنوان منبع تغذیه طبیعی برای گیاهان، بهطور گسترده در صنعت کشاورزی مورد استفاده قرار میگیرند. این خزه ها با بهبود متابولیسم، افزایش مقاومت گیاهان در برابر تنشهای مختلف و تحریک رشد طبیعی، نقش مؤثری در کشاورزی ایفا میکنند.
2.جلبکهای آسکوفیلوم نودوزوم (Ascophyllum nodosum) از جمله جلبکهای قهوهای هستند که با نامهایی همچون علف صخره، خزه نروژی، خزه گرهدار، خزه پیچنده و خزه دریایی شناخته میشوند.
آسکوفیلوم نودوزم یکی از جلبکهایی است که به دلیل ویژگیهای منحصربهفرد خود مورد توجه ویژهای قرار گرفته است. این جلبک به دلیل قرار داشتن در معرض تنشهای مداوم در زیستگاه خود، طیف وسیعی از ترکیبات فعال زیستی را برای حفظ بقا تولید میکند. توانایی سازگاری با دماهای متغیر و تحمل تغییرات شدید، از سرمای زمستانی تا گرمای معتدل اواخر تابستان، از جمله ویژگیهای برجسته آن محسوب میشود.
شناور بودن در آبهای شور اعماق اقیانوسها و تحمل استرس ناشی از قرار گرفتن در معرض نور در سطوح کمعمق، این گیاه دریایی را وادار به تولید ترکیبات ضد استرس میکند تا بقای خود را تضمین نماید. از مهمترین این ترکیبات میتوان به آلجیناتها، مانیتولها، پلیساکاریدها و پلیفنولها اشاره کرد که این جلبک را به یک ترکیب ضدتنش بیرقیب تبدیل کردهاند.
یکی دیگر از ویژگیهای منحصربهفرد آسکوفیلوم نودوزم، توانایی بازسازی مداوم اپیدرم بیرونی خود است؛ پدیدهای که در سایر علفهای دریایی مشاهده نمیشود. همین ویژگی سبب شده است که بندهای آن بتوانند برای دهههای متوالی دوام بیاورند.
اهمیت انواع جلبک دریایی در کشاورزی
با پیشرفت علم و گذر زمان، محققان به ابعاد گسترده و مفید این دسته از موجودات زنده پی بردهاند که نهتنها نقش مثبتی در اکوسیستمهای آبی ایفا میکنند، بلکه در صنایع مختلفی همچون داروسازی، رنگسازی، نساجی، درمان بسیاری از بیماریها، تحقیقات فضایی، مطالعات پژوهشی و همچنین تصفیه فاضلابهای شهری و کشاورزی نیز تأثیرگذار بودهاند.
استفاده از جلبکهای دریایی، بهویژه آسکوفیلوم نودوزم، بهعنوان محرک رشد طبیعی، عامل کلاتکننده عناصر غذایی، اصلاحکننده خاک، منبع عناصر ماکرو و میکرو و همچنین تأمینکننده هورمونهای ضروری گیاه، در صنعت کشاورزی به شکل کود آلی و منبع تغذیهای روزبهروز در حال گسترش است.
جلبکهای دریایی، در ترکیب با سایر عناصر و اسیدهای آمینه، از جمله ترکیبات ضدتنش، ضد استرس، محرک رشد، عامل کلاتکننده و کمککننده در ساخت پروتئین در گیاهان محسوب میشوند.
جلبک های دریایی چگونه به رشد گیاه کمک می کنند ؟
همانطور که گفته شد، جلبک آسکوفیلوم نودوزم (Ascophyllum nodosum) به دلیل مواجهه با تنشهای مختلف در طول دوران زیست خود، طیف وسیعی از ترکیبات فعال را برای حفاظت از خود تولید میکند. از مهمترین این ترکیبات میتوان به آلجیناتها، مانیتولها، پلیساکاریدها و پلیفنولها اشاره کرد.
مانیتول و پلیساکاریدها، در صورت محلولپاشی بر روی میوههایی مانند زردآلو، گیلاس و انار، علاوه بر کمک به افزایش اندازه، موجب استحکام دیواره سلولی شده و به میزان قابل توجهی از ترکخوردگی آنها جلوگیری میکنند. همچنین این ترکیبات در مواجهه با تنشهای ناشی از شوری، خشکی و بهویژه تنش سرمایی (یخزدگی) به گیاه کمک میکنند، درست مانند محلول آبقند که نسبت به آب معمولی دیرتر یخ میزند.
افزون بر این، برخی پلیساکاریدها سیستم دفاعی گیاه را در برابر بیماریها و تنشهای زیستی، همچون پاتوژنها، تحریک کرده و موجب افزایش قدرت مقابله گیاه میشوند.
مزایای جلبک های دریایی در کشاورزی
1. کمک به توسعه سیستم ریشه و افزایش جذب آب و مواد معدنی
2. افزایش مقاومت گیاه در برابر استرسهای محیطی و دمایی
3. بهبود استقرار و جوانهزنی نشا
4. افزایش میزان کلروفیل و سبزینگی برگها
5. کمک به رشد و درشت شدن میوهها
6. تقویت سیستم دفاعی گیاه
7. بهبود قابلیت انبارداری میوهها
8. کمک به اصلاح ساختار خاک
9. افزایش میزان محصول و روغن موجود در دانههای روغنی مانند زیتون
10. کاهش هزینههای تولید
محلول پاشی جلبک دریایی
استفاده از خزه دریایی بهصورت محلولپاشی، علاوه بر تغذیه گیاه، به دلیل دارا بودن عناصر غذایی و ترکیبات هورمونی، موجب افزایش رشد میوه، افزایش مقاومت گیاه در برابر تنشها و استرسهای محیطی و دمایی، بهبود سبزینگی و کمک به پهن شدن برگها، بهویژه در گیاهان آپارتمانی، و همچنین بهبود متابولیسم گیاه میشود.
همچنین، این ترکیب باعث افزایش سطح برگ و میزان کلروفیل آن شده و به دلیل مقادیر بالای پلیساکاریدهای پیشرفته، در افزایش حلالیت عناصر در آوند آبکش و تسریع حرکت عناصر غذایی در آوندها تأثیرگذار است.
استفاده از جلبک های دریایی به همراه آب آبیاری
بر خلاف باور عموم که تصور میکنند خزه دریایی به همراه آب آبیاری توسط گیاه جذب نمیشود، استفاده از جلبک به دلیل ترکیبات غذایی، مواد آلی و میزان بالای فیبر باعث جذب بیشتر آب توسط گیاه، حفظ رطوبت خاک، بهبود ساختمان و تخلخل خاک، کاهش فلزات سنگین، کمک به رشد بهتر ریشه، بهبود ساختار خاک و افزایش میکروارگانیسمهای خاک میشود. همچنین، به دلیل وجود مقادیر بالای فیبر در جلبک دریایی، مقاومت گیاهان در برابر تنشهای شوری، گرما و سرما افزایش مییابد.
استفاده از جلبک دریایی در زمان کاشت نیز میتواند باعث افزایش جوانهزنی شود.
نکته: اگر گیاه یا درخت دچار بیماریهای قارچی مانند سفیدک شده است، بهتر است ابتدا با استفاده از قارچکش مناسب، گیاه را درمان کرده و سپس از جلبک دریایی بهعنوان کود استفاده کرد. زیرا به دلیل وجود مقادیر زیاد مواد مغذی و عناصر غذایی، ممکن است باعث رشد و تشدید بیماریها و قارچها شود.
خرید محصول آنتی استرس
برای مقابله با استرسهای محیطی و افزایش مقاومت گیاهان در برابر تنشها، محصول آنتی استرس ما یک راهکار طبیعی و مؤثر است. این محصول با بهرهگیری از ترکیبات غنی جلبکهای دریایی، به تقویت سیستم دفاعی گیاهان، افزایش رشد و بهبود سلامت آنها کمک میکند. استفاده از آنتی استرس باعث بهبود قدرت گیاهان در مقابل تغییرات دمایی، شوری و خشکی میشود، که نتیجه آن رشد بهتر، تولید بیشتر و میوههای سالمتر است. برای خرید و کسب اطلاعات بیشتر درباره این محصول بینظیر و تاثیرات شگفتانگیز آن، به صفحه محصول آنتی استرس مراجعه کنید و گیاهانتان را مقاومتر از همیشه کنید.