اسیدهای آمینه چگونه ساخته میشوند؟
گیاهان نیز، مانند هر جاندار دیگری، برای رشد و نمو خود به ترکیباتی حیاتی نیاز دارند که مهم‌ترین آن‌ها پروتئین‌ها هستند. پروتئین‌ها مولکول‌هایی بزرگ و پیچیده‌اند که از اتصال زنجیره‌ای اسیدهای آمینه تشکیل میشوند. به‌بیان ساده، اسیدهای آمینه مولکول‌های کوچکی هستند که واحدهای سازنده پروتئین‌ها محسوب میشوند. گیاهان با بهره‌گیری از عناصر ضروری خود و از طریق فرایند فتوسنتز، اسیدهای آمینه را تولید می‌کنند. این فرایند مقدار قابل‌توجهی از انرژی گیاه را مصرف می‌کند و به‌مرور زمان، کاهش این انرژی می‌تواند مقاومت گیاه را در برابر تنش‌های محیطی، تغییرات دمایی و آفات کاهش دهد.
نقش اسیدهای آمینه در کشاورزی
گیاهان، برخلاف سایر موجودات، قادرند با استفاده از عناصر حیاتی موجود مانند کربن، اکسیژن، هیدروژن و نیتروژن، از طریق فرایند فتوسنتز، اسیدهای آمینه را تولید کنند. پروتئین‌های گیاهی از ۲۰ اسید آمینه و دو آمید تشکیل شده‌اند و به‌عنوان پایه‌های زیستی گیاهان، نقش مهمی در تبادل کلیه مواد دارند. این پروتئین‌ها علاوه بر ایفای نقش سازندگی و کاتالیزوری، ازجمله مواد ذخیره‌ای سلول‌های گیاهی نیز محسوب میشوند. میزان پروتئین در بافت‌های رویشی گیاهان بین ۵ تا ۲۰ درصد، در دانه‌های غلات ۶ تا ۲۰ درصد و در دانه‌های روغنی ۲۰ تا ۳۵ درصد از کل ترکیبات آن‌ها را شامل می‌شود. ترکیب گروهی و نوع اسیدهای آمینه در پروتئین‌های محصولات کشاورزی متنوع و متفاوت است.
انواع اسیدهای آمینه
طبقه‌بندی اسیدهای آمینه بر اساس ویژگی‌ها و ساختارهای متفاوت آن‌ها به گروه‌های مختلفی انجام می‌شود که به شرح زیر است:
1. مونو اسیدهای آمینه مانند: گلیسین (Glycine)
2. آمینواسیدها گوگرددار مانند: متیونین (Methionine)
3. آمینواسیدها آمیدی مانند: گلوتامین (Glutamine)
4. آمینواسیدها دی‌آمین مانند: آرژنین (Arginine)
5. آمینواسیدها الکل‌دار مانند: سرین (Serine)
6. دی‌اسیدهای مونوآمینه مانند: اسید آسپارتیک (Aspartic acid)
7. آمینواسیدها حلقوی یا آروماتیک مانند: پرولین (Proline) و فنیل‌آلانین (Phenylalanine)
1_مونو اسیدهای آمینه
از جمله اسیدهای آمینه‌ای که موجب افزایش کیفیت میوه و محصولات کشاورزی میشوند عبارت‌اند از:
– والین (Valine)
– آلانین (Alanine)
– ایزولوسین (Isoleucine)
– لوسین (Leucine)
– گلایسین (Glycine)
گلایسین القاکننده تشکیل بافت‌های گیاهی و بیوسنتز کلروفیل است و به‌عنوان یک کود نیتروژنه مورد استفاده قرار می‌گیرد، زیرا به‌سرعت به ترکیبات آمونیومی، آمیدی و آلیفاتیک‌آمین تبدیل می‌شود و از قدرت بالای کلات‌کنندگی عناصر غذایی برخوردار است. همچنین، گلایسین با ترکیب شدن با متیل فوسفونات، علف‌کش گلایفوزیت (Glyphosate) را تشکیل می‌دهد.
2_اسیدهای آمینه گوگرد دار
متشکل از اسید آمینه سیستئین (Cysteine) و متیونین (Methionine) است.
سیستئین نقش بسیار مهمی در ساختار فضایی پروتئین‌ها ایفا می‌کند، درحالی‌که متیونین در تعادل مواد آلی خاک نقش داشته و باعث بهبود فرایند گرده‌افشانی و افزایش کیفیت رشد می‌شود.
3_اسید های آمینه آمیدی:
این نوع ترکیبات دارای یک عامل آمیدی بوده که در سنتز پروتئین مشارکت داشته و نقش مهمی در انتقال آمونیاک ایفا می‌کنند. این ترکیبات شامل گلوتامین (Glutamine) و آسپاراژین (Asparagine) هستند.
4_اسید های آمینه دی آمین
آمینواسیدها دی‌آمین در ساختار خود دارای یک عامل آمین اضافی هستند. این گروه شامل لیزین (Lysine)، که در فرایند گرده‌افشانی، تلقیح گل و بهبود کیفیت رشد تأثیرگذار است، و آرژنین (Arginine)، که به‌عنوان پیش‌ساز در بیوسنتز هورمون‌های مؤثر در تشکیل گل و میوه عمل می‌کند، می‌باشد.
5_اسید های آمینه الکل دار
شامل اسید آمینه سرین (Serine) و تره‌ئونین (Threonine) می‌باشد.
6_دی اسید های مونو آمینه
شامل اسید آسپارتیک (Aspartic acid) و اسید گلوتامیک (Glutamic acid) می‌باشد.
این گروه از آمینواسیدها به دلیل داشتن یک گروه آمین و دو عامل کربوکسیل، به‌عنوان اسیدهای آمینه اسیدی شناخته میشوند. القای تشکیل بافت گیاهی، بیوسنتز کلروفیل، بهبود فرایند گرده‌افشانی و رشد رویشی از دیگر کاربردهای این گروه در گیاه است.
همچنین، این اسیدهای آمینه دارای ویژگی کلات‌کنندگی عناصر ریزمغذی بوده و جذب و انتقال آن‌ها به گیاه را تسهیل می‌کنند. علاوه بر این، از مسدود شدن روزنه‌های هوایی در شرایط نامساعد محیطی جلوگیری می‌کنند.
7_اسیدهای آمینه آروماتیک یا حلقوی
در این گروه پنج اسید آمینه قرار دارند که برخی از آن‌ها دارای حلقه بنزنی (آروماتیک) و برخی دیگر حلقه هتروسیکلیک دارند.
اسیدهای آمینه تیروزین (Tyrosine) و تریپتوفان (Tryptophan) پیش‌ساز و پایه هورمون اکسین (Indole-3-acetic acid) هستند که یکی از اساسی‌ترین فاکتورها در رشد و متابولیسم گیاه محسوب می‌شود.
اسید آمینه هیستیدین (Histidine) موجب تسریع فرایند تشکیل و رسیدگی محصول می‌گردد.
پرولین (Proline) نیز وظایف متعددی بر عهده دارد از جمله تقویت دیواره سلولی، نقش فعال در باروری و جوانه‌زنی دانه گرده، توازن آب در گیاه، افزایش مقاومت گیاه در برابر تنش‌های ناشی از خشکی، انجام صحیح فرایند فتوسنتز، افزایش نسبت CIN در درختان میوه، بهبود کمیت و کیفیت محصول و دخالت در ساختمان فضایی پروتئین‌ها.
نکته: در بازار دو نوع از ترکیبات اسید آمینه‌ای وجود دارند که به نام آمینواسیدها جانوری و اسید آمینه‌های گیاهی شناخته میشوند. که مطابق نامگذاری، از منبع جانوری و یا گیاهی به دست آمده‌اند.هر دو نوع این اسید آمینه‌ها، هم قابلیت مصرف خاکی و هم قابلیت محلول پاشی را دارند. نکته قابل توجه هنگام تهیه اسید آمینه برای محلول پاشی، میزان کُلر پایین آن بوده تا در گیاهان حساس به کُلر مشکل ایجاد نشود.
نقش اسید های آمینه در گیاهان و کشاورزی:
1_کاهش استرس:
در شرایط تنش‌زای محیطی که در طول فصل رشد رخ می‌دهد، مانند گرما، سرما، تگرگ، تنش‌های خشکی، شوری، جابجایی گیاهان و هر شرایطی که باعث استرس و تنش در گیاه می‌شود، اسیدهای آمینه موجب ریکاوری سریع‌تر و بازیابی انرژی از دست رفته گیاهان می‌گردند.
2_:افزایش میزان کمی و کیفی محصول:
با افزایش میزان پروتئین حاصل از مصرف اسید آمینه، فرایند تشکیل قند در میوه‌ها افزایش یافته و موجب بهبود ویژگی‌های کمی و کیفی (طعم و افزایش وزن) در میوه‌ها می‌شود.
3_ بهبود گرده افشانی:
اسیدهای آمینه پیش‌ساز برخی از هورمون‌های رشد گیاهی و فعال‌سازی آن‌ها هستند و به‌طور مستقیم در گرده‌افشانی، رشد و تقسیم سلولی، و افزایش جوانه‌زنی تاثیرگذار می‌باشند.
4_جذب و عملکرد سریع تغذیه ای:
اسیدهای آمینه به‌عنوان انرژی‌زای گیاهی و یک مخزن شارژ به‌شمار می‌آیند که هنگام اسپری شدن روی برگ، بافت‌ها و ساختارهای گیاهی با دشواری کمتری ساخته میشوند.
5_ تقویت سیستم ایمنی گیاه:
ترکیبات حاوی اسید آمینه با افزایش تولید لیگنین (بافت خشبی گیاه) و ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده، موجب افزایش مقاومت گیاه میشوند.
6_عامل کلات کننده:
اسیدهای آمینه در ترکیب با کودهای مختلف می‌توانند نقش کلات‌کنندگی ایفا کرده و جذب را افزایش دهند.
7_تسریع در تشکیل و تکوین اندامهای گیاهی
اسیدهای آمینه موجب تسریع در فرایند تشکیل و تکوین ساله و برگ، فعال‌سازی سیستم تشکیل و رشد ریشه، و ارتقاء جوانه‌زنی بذر میشوند.
مصرف خاکی اسید های آمینه:
اسید آمینه‌های جانوری می‌توانند به‌صورت خاک مصرف شده و باعث بهبود ساختار خاک شوند، همچنین در کلات‌کردن عناصر نیز مفید هستند.
خانواده اسید آمینه‌ها شامل: گلایسین، آرژنین، متیونین، هیستیدین، پرولین و سایر آمینواسیدها هستند که برای تأمین انرژی گیاه قابل استفاده‌اند، اما در مصرف آن‌ها باید احتیاط کرد.
زمان استفاده از کودهای حاوی اسیدهای آمینه برای گیاهان
در شرایط تنش‌های محیطی و دمایی، عمل ساخت اسیدهای آمینه دشوار یا متوقف می‌شود. مصرف اسیدهای آمینه به‌صورت کود نیاز به ساخت آن‌ها توسط گیاه را برطرف کرده و این امکان را به گیاه می‌دهد که انرژی ذخیره شده خود را صرف رشد بیشتر و افزایش عملکرد و کیفیت محصولات نماید. ترکیب اسیدهای آمینه و جلبک دریایی در گیاهان آپارتمانی، علاوه بر حفظ انرژی، به مقاومت گیاهان در برابر شرایط مختلف و تنش‌های محیطی و دمایی کمک می‌کند.
خرید محصول آنتی استرس
اگر به دنبال راهی مؤثر برای تقویت گیاهان و مقابله با استرس‌های محیطی هستید، محصول آنتی استرس ما که غنی از اسیدهای آمینه است، بهترین انتخاب برای شماست. این ترکیبات خاص، نه تنها به افزایش قدرت دفاعی گیاهان در برابر تغییرات ناگهانی دما، خشکی و شوری کمک می‌کنند، بلکه فرآیند رشد و شکوفایی گیاهان را تسریع می‌بخشند. با آنتی استرس، از گیاهانی سالم‌تر، قوی‌تر و پربارتر بهره‌مند شوید. برای تجربه‌ای متفاوت در رشد گیاهان، همین حالا به صفحه محصول آنتی استرس ما سر بزنید و یک قدم به سوی باغی سرسبزتر بردارید
