بُر_(B)
بور از جمله عناصر کم‌مصرف برای گیاهان به شمار می‌رود و ماده آلی خاک، مهم‌ترین منبع تأمین این عنصر محسوب می‌شود. خاک‌هایی که دارای ماده آلی اندکی هستند، تنها مقدار ناچیزی از این عنصر را در اختیار گیاه قرار می‌دهند. گیاهانی که در چنین شرایطی رشد می‌کنند، غالباً در مناطق پرباران یا در خاک‌های سبک و شنی قرار دارند؛ در این مناطق، بُر به‌راحتی از طریق آبشویی از دسترس گیاه خارج می‌شود.
برای در دسترس قرار دادن بور و افزایش جذب آن توسط ریشه‌ها، می‌توان از روش‌هایی نظیر استفاده از کود حیوانی فرآوری‌شده یا اسید هیومیک بهره برد تا از آبشویی عنصر بور جلوگیری شود. همچنین، استفاده از کودهای شیمیایی نیز می‌تواند راهکاری مؤثر برای تأمین این عنصر حیاتی باشد.
بور با مشارکت در واکنش‌های آنزیمی و فرایند فتوسنتز، نقش مهمی در انتقال کربوهیدرات‌ها و رشد لوله گرده ایفا کرده و موجب تقویت سیستم زایشی گیاه می‌گردد.
به طور کلی، می‌توان روی و بُر را دو عنصر کلیدی در فرایند تلقیح دانست. استفاده از این عناصر پیش از متورم شدن جوانه‌ها در اوایل فصل بهار و در زمان تمایز‌یابی جوانه‌ها در ماه‌های پیش رو، موجب افزایش درصد تلقیح، تسریع در جوانه‌زنی و به‌طور چشمگیری ارتقاء ضریب تبدیل گل به میوه خواهد شد.
عنصر بور (B) عمدتاً از طریق حرکت توده‌ای به‌سمت ریشه‌ها حرکت کرده و در تماس مستقیم با آنها قرار می‌گیرد. جوانه‌زنی دانه‌های گرده و نمو لوله گرده به‌شدت به حضور این عنصر وابسته‌اند، چرا که برای تشکیل دیواره سلولی ضروری است. برای جوانه‌زنی صحیح دانه‌های گرده، باید حد بحرانی‌ای از عنصر بُر در دسترس گیاه قرار گیرد؛ در غیر این صورت، گرده‌ها توان جوانه‌زنی نرمال نداشته و از قدرت زنده‌مانی پایینی برخوردار خواهند بود.
نقش بور( B ) در گیاهان
در متابولیسم گیاه، بُر به‌عنوان فعال‌کننده چندین آنزیم عمل کرده و بخشی از ترکیبات تشکیل‌دهنده دیواره سلولی محسوب می‌شود. طبق گزارش کارشناسان این حوزه، عملکرد اصلی بُر (B) مربوط به ساختار دیواره سلولی و مواد پکتیکی مرتبط با این دیواره، به‌ویژه تیغه میانی سلول است. کمبود بور (B) تأثیر منفی بر جذب پتاسیم و فسفر گذاشته و موجب کاهش جذب این عناصر می‌شود. همچنین، درختانی که مقدار کافی از این عنصر را جذب کرده‌اند، از پایداری بالاتر در غشای سلولی برخوردار بوده و مقاومت بیشتری در برابر آفات، به‌ویژه کنه‌ها، از خود نشان می‌دهند.
در انتقال کربوهیدرات‌ها، عنصر بور با کربوهیدرات‌ها ترکیب شده و حمل‌ونقل قندها را تسهیل می‌کند. این عنصر تأثیر مثبتی بر ساختار و عملکرد بافت‌های هدایتی گیاه دارد. در درختانی که با کمبود بُر مواجه‌اند، انتقال ساکارز از برگ‌ها به سایر اندام‌ها کاهش می‌یابد. این کاهش عمدتاً به‌دلیل افزایش تولید کالوس است، چراکه کالوس موجب انسداد آوندهای آبکش، که مسیر اصلی انتقال کربوهیدرات‌ها هستند، می‌شود.
در فاز زایشی درختان، جوانه‌زنی دانه گرده و نمو لوله گرده وابستگی زیادی به عنصر بُر (B) دارند، چرا که این عنصر نقش حیاتی در تشکیل دیواره سلولی ایفا می‌کند.
برای جوانه‌زنی دانه‌های گرده، تأمین یک حد بحرانی از عنصر بُر (B) ضروری است. در صورتی که این مقدار تأمین نشود، دانه‌های گرده قادر به جوانه‌زنی نرمال نخواهند بود و چنین دانه‌هایی قدرت زنده‌مانی پایینی دارند.
در برخی درختان هسته‌دار، از جمله بادام، وجود لوله گرده در بافت انتقال‌دهنده موجب فعال‌سازی فازهای نهایی رشد تخمک و مگاگامتوفیت می‌شود که در نهایت منجر به پذیرش تخمک می‌گردد.
نقش‌های اساسی عنصر بُر (B) در گیاهان عبارتند از:
1-افزایش ضریب تبدیل گل به میوه
2-افزایش گلدهی
3-تشکیل دیواره سلولی
4-بهبود گرده افشانی
5-جذب بهتر پتاسیم
6-بهبود قند و طعم میوه
7-افزایش میوه دهی
8-کمک به تقسیم سلولی
علائم کمبود عنصر بُر(B)در گیاه:
به صورت گسترده در گیاهان مختلف علائم مختلفی دارد که معروف ترین آن ها:
- شکافته شدن پوست میوه وبد فرم شدن آنها
- چوب پنبه ای شدن داخل میوه (در گلابی و سیب)
- شکافتته شدن پوست درخت
- جلوگیری از رشد و طویل شدن ریشه هاعدم تلقیح درست و کامل میوه ها
علائم سمّیت بُر (B) در گیاهان
زهکشی ضعیف خاک‌های شور یکی از دلایل اصلی تجمع بیش از حد عنصر بور (B) در محلول خاک به شمار می‌رود.
زردی، نکروزه شدن نوک برگ‌ها، سوختگی حاشیه برگ‌ها و ریزش برگ‌ها از علائم سمیت بُر در گیاهان هستند.
درختان گلابی، هلو و گیلاس نسبت به درخت سیب به مقدار کمتری از این عنصر نیاز دارند، در حالی که درخت سیب به میزان بالاتری از بُر نیاز دارد.
در درختان بادام، خروج شیره از گیاه نشانه‌ای از سمیت بیش از حد بُر است.
نحوه تامین عنصر بُر:
همانطور که اشاره شد، ماده آلی خاک مهم‌ترین منبع تأمین بُر مورد نیاز گیاه است. اسید بوریک و بور اتانول آمین به‌صورت مصرف خاکی و همراه با آب آبیاری، بازدهی خوبی دارند.
برای تأمین این عنصر از طریق برگ، می‌توان از ترکیبات کودهای میکرو کامل یا ترکیب عنصر بُر با سایر عناصر مانند روی (ZN) تحت نام تجاری فروتست [Fruit Set] یا در ترکیب با کودهای کلسیم به‌صورت کَلسی‌بُر استفاده کرد.
از دیگر منابع تأمین بُر، می‌توان به بوراکس و سولوبور اشاره کرد.
فروتست پرو لوکس گرین | وقتی بور هوشمند، کیفیت می‌سازه
در کشاورزی حرفه‌ای، زمان گلدهی و میوه‌دهی یعنی لحظه‌ی طلایی.
اما اگه عنصر بور نباشه یا درست تأمین نشه، شکوفه‌هات می‌ریزن، میوه‌هات ناقص درمیاد، و محصول نهایی کیفیتی نداره…
اینجاست که فروتست پرو از لوکس گرین وارد می‌شه؛ ترکیبی پیشرفته و غنی از بور فعال، با جذب سریع و اثرگذاری هدفمند!
✅ جلوگیری از ریزش گل و میوه در مراحل حساس
✅ افزایش درصد لقاح موفق و تشکیل میوه
✅ بهبود انتقال قند و تغذیه به بافت‌های در حال رشد
✅ افزایش سایز، وزن، طعم و ماندگاری محصول
✅ مناسب برای درختان میوه، صیفی‌جات، دانه‌های روغنی و حتی گلخانه‌ها
🌺 فروتست پرو یعنی وقتی بور دقیق و کنترل‌شده باشه، هر گل، یه میوه می‌شه.
📦 همین حالا سفارش بده و بذار “بورِ هدفمند” از لوکس گرین، محصولت رو متحول کنه.